In 2021 hebben de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Arnhem Nijmegen onderzoek gedaan naar de begrijpelijkheid van overheidsteksten over schuldhulpverlening. Dat gebeurde in opdracht van het Nederlandse Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Taalunie, in het kader van het programma Direct Duidelijk.

In het onderzoek is gekeken naar 140 teksten van 14 Nederlandse gemeenten die gericht zijn aan mensen in een schuldhulptraject. Deze vorm van communicatie heeft grote (financiële) impact op de levens van mensen. Uit het onderzoek blijkt dat de taal in 62% van de gevallen moeilijk te begrijpen is voor laagopgeleide lezers.

De begrijpelijkheid van de teksten is onderzocht met drie verschillende methoden:

• automatische tekstanalyse
• tekstexperts die de Direct Duidelijk-checklist met tips voor duidelijk schrijven gebruikten
• leesonderzoek met inwoners met een verschillend opleidingsniveau.

Alle methoden geven op hun eigen manier inzicht in problematische tekstkenmerken. Om de tekstkwaliteit in overheidsorganisaties te monitoren, adviseren de onderzoekers overheden om drie stappen te zetten:

1. Kijk eerst met een automatische analyse bij een grote groep teksten hoe je gemiddeld scoort op stijl, en waar de moeilijkste teksten zitten.
2. Kies een kleiner aantal teksten. Verbeter die eerst door ernaar te kijken met de checklist met mogelijke problemen. Test daarna betere versies onder lezers.
3. Pas de lessen uit het verbetertraject toe op zo veel mogelijk andere teksten in je organisatie.

Download het onderzoeksrapport