Begrip
De prijsbestanddelen zijn de kostenelementen die in de eenheidsprijzen en de globale prijzen dienen inbegrepen te zijn en/of waarmee de inschrijvers bij de vaststelling van de eenheidsprijzen en globale prijzen moet rekening houden.
Er is geen formele definitie in de wetteksten, wel vermelden de artikelen 28-32 KB Plaatsing een opsomming van verschillende prijsbestanddelen.
Concept
Omwille van de vergelijkbaarheid van de offertes, is het belangrijk dat de vaststelling van eenheidsprijzen en de globale prijzen door de inschrijvers gebeurt op basis van dezelfde kostenelementen.
De wetgever heeft daarom meer expliciet bepaald (in de artikelen 28 tot en met 32 KB Plaatsing) welke de prijsbestanddelen (kostenelementen) zijn waarmee de inschrijver bij de prijsvaststelling moet rekening houden.
De aanbesteder heeft de mogelijkheid om, in functie van de specifieke kenmerken van de opdracht, deze prijsbestanddelen aan te vullen of te specificeren in de opdrachtdocumenten. Ook heeft de aanbesteder de mogelijkheid om van bepaalde prijsbestanddelen vermeld in het KB Plaatsing af te wijken.
Welke prijsbestanddelen
Alle algemene en financiële kosten, alsmede de winst (art. 28 KB Plaatsing)
Hoewel dit niet expliciet vermeld wordt, is het de logica zelve dat alle algemene en financiële kosten alsmede de winst deel uitmaken van de aangeboden prijzen.
Wat wel expliciet wordt bepaald door de wetgever is dat in het geval de opdrachtdocumenten een samenvattende opmeting of inventaris omvatten, de inschrijvers alle algemene en financiële kosten, alsmede de winst moeten verdelen over de verschillende posten in verhouding tot hun belangrijkheid.
Met deze regel wil de wetgever de vergelijking van de offertes doeltreffender maken, eventuele misbruiken bij het manipuleren van posten verhelpen, de mogelijkheid beletten voor de inschrijver van “prefinanciering” door het opdrijven van de prijzen van de posten die eerst moeten worden uitgevoerd.
De heffingen, met uitzonderingen van de BTW (artikel 29, 1° lid KB Plaatsing)
Het principe is dat de inschrijvers de eenheids- en globale prijzen van de opdracht opgeven met inbegrip van alle heffingen die de opdracht belasten, uitgezonderd de BTW. De aanbesteder kan echter andersluidende bepalingen opnemen in de opdrachtdocumenten.
De belasting over de toegevoegde waarde (BTW) (art. 29, 2° lid KB Plaatsing)
Voor de opgave van de BTW dient de aanbesteder te bepalen dat de inschrijvers verplicht zijn om:
- Ofwel het bedrag van de te betalen BTW in een afzonderlijke post van de samenvattende opmeting of inventaris te vermelden en bij de offerteprijs te voegen. Indien de inschrijver verzuimt deze post in te vullen, verhoogt de aanbesteder de geboden prijs met deze belasting.
- Ofwel de toe te passen aanslagvoet van de BTW in de offerte te vermelden. Indien er verschillende aanslagvoeten toepasselijk zijn, moeten de inschrijvers voor elke aanslagvoet de overeenkomstige posten van de samenvattende opmeting of inventaris opgeven.
Licenties op Intellectuele eigendom (artikel 30 KB Plaatsing)
Voor de uitvoering van de opdracht kunnen gebruiksrechten op bestaande intellectuele eigendom hetzij van de opdrachtnemer hetzij van derden noodzakelijk zijn. De aankoopprijs en de verschuldigde vergoeding voor die gebruiksrechten beïnvloeden in dat geval de prijs van de opdracht.
De vergoeding voor deze gebruiksrechten moet inbegrepen zijn in de door de inschrijver vastgestelde eenheidsprijzen of globale prijzen indien:
- de opdrachtdocumenten een volledige beschrijving van het geheel of een deel van de opdracht bevatten en de daartoe vereiste gebruikslicenties van bestaande intellectuele eigendomsrechten vermelden;
- de opdrachtdocumenten de inschrijvers verplichten om zelf de beschrijving van het geheel of een deel van de opdrachtprestaties te geven. De inschrijvers dienen in dit geval in hun offerte, nummer en datum van de registratie van de eventuele gebruikslicentie te vermelden. In geen geval kunnen ze van de overheid schadevergoeding eisen op grond van schending van het intellectuele eigendomsrecht in kwestie.
De vergoeding voor deze gebruiksrechten is niet inbegrepen in de door de inschrijver vastgestelde eenheidsprijzen of globale prijzen indien:
- de opdrachtdocumenten een volledige beschrijving van het geheel of een deel van de opdracht bevatten, maar niet de daartoe vereiste gebruikslicenties van bestaande intellectuele eigendomsrechten vermelden. In dat geval vallen de aankoopprijs en de verschuldigde vergoeding voor die licenties ten laste van de aanbesteder. De overheid is in die situatie ook aansprakelijk voor de eventuele schadevergoeding die de titularis van het intellectuele eigendomsrecht of de licentiehouder zou eisen.
Keurings- & opleveringskosten (artikel 31 KB Plaatsing)
De inschrijvers geven de eenheids- en globale prijzen van de opdracht op met inbegrip van de keurings- en opleveringskosten, op voorwaarde dat de opdrachtdocumenten de berekeningswijze van deze kosten bepalen. Indien de opdrachtdocumenten geen berekeningswijze vermelden, vallen de keurings- en opleveringskosten ten laste van de aanbesteder.
De achterliggende redenering is dat inschrijvers, rekening houdende met de in de opdrachtdocumenten vermelde berekeningswijze, de keurings-en opleveringskosten juist kunnen inschatten om zo hun eenheidsprijzen of globale prijzen met kennis van zaken te kunnen indienen.
Deze kosten slaan zowel op de keuring van individuele prestaties of producten, als op de voorlopige en/of definitieve oplevering van de opdracht of een deel ervan. Keuring betreft het nagaan, in welk stadium van de uitvoering dan ook, of de contractuele prestaties beantwoorden aan de voorwaarden van de opdracht. Oplevering heeft als doel het nagaan of de contractuele prestaties wel beantwoorden aan de regels van goed vakmanschap en aan de voorwaarden van de opdracht en slaat, in tegenstelling tot keuring, niet op een individuele prestatie of product, doch wel op het geheel of een deel van de opdracht (artikel 2, 11° en 15° KB uitvoering).
Bij wijze van voorbeeld bepaalt artikel 31, 2° lid van het KB Plaatsing dat de keurings- en opleveringskosten onder meer de reis- en verblijfskosten en de vergoeding van het personeel dat met de keuring of oplevering is belast, omvatten.
Inbegrepen prestaties (artikel 32 KB Plaatsing)
Alle kosten,maatregelen en lasten die inherent zijn aan de uitvoering van een concrete overheidsopdracht moeten ook inbegrepen zijn in de eenheidsprijzen of globale prijzen. De wetgever heeft per categorie (werken, leveringen of diensten) aangegeven welke kosten, maatregelen en lasten hiermee worden bedoeld. De opdrachtdocumenten kunnen afwijken van deze opsomming.
- Opdrachten voor werken (artikel 32 §1 KB Plaatsing)
- maatregelen inzake veiligheid en gezondheid;
Het verslag aan de Koning bij het vroegere art. 19 van het KB Plaatsing 15 juli 2011 verduidelijkte hierbij:
De kosten verbonden aan het veiligheids- en gezondheidsplan zijn in de algemene kosten inbegrepen, behalve wanneer bepaalde maatregelen inzake veiligheid en gezondheid, die in dat plan zijn opgenomen, betrekking hebben op specifieke posten van de samenvattende opmeting of het voorwerp uitmaken van één of meerdere specifieke posten van de samenvattende opmeting. - werken/leveringen om grondafkalvingen en andere beschadigingen te voorkomen;
- verplaatsen en terugplaatsen van kabels en leidingen;
- verwijderen van gesteente, beplanting, puin , afval, rotsblokken;
- vervoeren en wegbrengen van graafspecie;
- bepaalde kosten (algemeen, bijkomend, onderhoud) gedurende de uitvoerings-en waarborgtermijn
Voor de werken zijn bovendien ook inbegrepen (de kosten, maatregelen, prestaties inherent aan) alle werkzaamheden die uit hun aard afhangen van of samenhangen met deze die in de opdrachtdocumenten zijn beschreven.
- Opdrachten voor leveringen (artikel 32 §2 KB Plaatsing)
- verpakkingen (indien geen eigendom van leverancier);
- het laden, overslag, overladen, vervoer, verzekering en inklaren;
- lossen, uitpakken en stapelen (onder bepaalde voorwaarden);
- documentatie m.b.t. de geleverde goederen;
- monteren en bedrijfsklaar maken van de geleverde goederen;
- de voor het gebruik noodzakelijke vorming (basisopleiding)
- Opdrachten voor diensten (artikel 32 §3 KB Plaatsing)
- administratie en secretariaat;
- verplaatsing, vervoer en verzekering;
- documentatie die met de diensten verband houdt;
- de levering van documenten of stukken inherent aan de uitvoering van de opdracht;
- verpakkingen;
- de voor het gebruik noodzakelijke vorming (basisopleiding);
- in voorkomend geval, maatregelen inzake veiligheid en gezondheid