Opstellen van een boombeheersplan
Uit de thema-auditreeks bij de technische diensten blijkt dat lokale besturen vaak nog geen langetermijnvisie op hun groenbeheer ontwikkelden. Met het oog op een meer structurele en holistische aanpak kan je als lokaal bestuur een visie uitwerken m.b.t. welk type planten de voorkeur genieten en hoe het groenonderhoud wordt aangepakt.
- De keuze voor bepaalde plantentypes kan aan diverse criteria gekoppeld worden (bv. bestendigheid tegen strooizout, bijenvriendelijke planten of kleine bomen in functie van de combineerbaarheid met zonnepanelen etc).
- Ook groenonderhoud vaart wel bij een doordachte aanpak. Door beredeneerd te werk te gaan, kunnen onderhoudsproblemen vermeden worden. Zo kan een lokaal bestuur er bijvoorbeeld voor opteren om reeds boomroosters te plaatsen bij de aanplanting of om voor klimaatbestendige en plaagresistente soorten te kiezen.
Lokaal bestuur Schelle formuleerde een aantal doelstellingen en actie(plannen) in het kader van meer vergroening en verduurzaming van het openbaar domein. Deze gewenste principes zijn onder meer doorgetrokken en geconcretiseerd in een straatbomenbeheersplan.
Het bestuur maakte dit plan op in samenwerking met studenten uit de richting groenmanagement van HoGent. Dit gebeurde in meerdere stappen:
- Voor elke straatboom werd een inventarisatiefiche opgemaakt. De fiche omvat een nulmeting met uiteenlopende criteria zoals de boomsoort, boomspiegel, bedekking, snoeivorm, conditie, gebreken etc.
- De analyse van deze fiches leidde per district in Schelle tot aanplant- en onderhoudsprioriteiten op korte termijn volgens het gewenste straatbeeld, de standplaats etc.
- De analyse leidde vervolgens ook tot aanplant- en onderhoudsrichtlijnen op langere termijn (bv. 5-jaarlijkse onderhoudssnoei, nieuwe aanplantingen, noodzaak tot vellen van bomen, boombeschermingsmaatregelen etc.)
De technische dienst van Schelle vertaalt zijn straatbomenbeheersplan jaarlijks in concrete acties voor de groenploeg bij het onderhoud en de aanplanting van bomen. Het plan verschaft ook een overzicht van de meest voorkomende knelpunten in het bomenbestand en schetst hoe deze voorkomen en opgelost kunnen worden. Zo kan de technische dienst maatregelen treffen om onder meer maai- en stamschade te vermijden.
Stappenplan voor implementatie
- Maak een inventaris en analyse van het bomenbestand.
- Stel een visie op voor het bomenbeheer, aansluitend bij het doelstellingenkader van het lokaal bestuur.
- Stel richtlijnen voor het bomenbeheer op korte en lange termijn op (aanplant, bescherming, onderhoud, …) in een bomenbeheerplan.
- Actualiseer het bomenbeheerplan met wijzigingen in het bomenbestand (bv. nieuwe of verwijderde bomen).
Tips voor opzet in een organisatie
- Zorg voor de nodige know-how op het vlak van groen- en straatbomenbeheer (eventueel via een samenwerkingsverband).
- Organiseer samenwerking met andere betrokken diensten (milieu, ruimtelijke ordening, omgeving, …).
- Besteed voldoende aandacht aan de visie en het gewenste eindbeeld voor het volledige grondgebied.
- Implementeer de visie door deze te vertalen in concrete beheersmaatregelen, zo kan de technische dienst er mee aan de slag. Bekijk of bepaalde aspecten uitbesteed moeten worden.
- Voorzie ook een tijdspad om het bomenbeheerplan periodiek te actualiseren.
Welke risico’s worden afgedekt door de implementatie van deze goede praktijk?
- Het groenonderhoud is louter op de korte termijn gericht en verloopt ad hoc.
- Er is geen langetermijnvisie op het groenbeheer uitgewerkt.
Contactpersoon
Patrick Van den Acker
Tel 03 887 63 82
Patrick.VandenAcker@Schelle.be