Motivatie, welzijn en prestaties
Inzetten op motivatie van medewerkers heeft grote invloed op hun welzijn en prestaties. Je kunt de motivatie vergroten door de 3 motivatieaspecten te voeden bij medewerkers. Motivatie werkt via 3 belangrijke concepten:

• Medewerkers moeten zich verbonden voelen met hun omgeving (‘ik voel me betrokken’).
• Ze moeten voldoende vrijheid in hun activiteiten ervaren (‘ik kan het’).
• Ze moeten zich voldoende competent voelen om de opdracht tot een goed einde te brengen (‘ik kan het alleen aan’).

Als leidinggevende kun je deze 3 motivatieaspecten voeden door te praten, feedback te geven, waardering te tonen, ruimte te geven, uitdagende taken op het niveau van medewerkers te voorzien, participatie te bevorderen, grenzen te stellen, …

Teamontwikkeling
Niet alleen je individuele ontwikkeling als leidinggevende, maar ook de ontwikkeling van het team, worden steeds belangrijker voor betere samenwerking en resultaten.

4 rollen van leiderschap
Zie uitklapveld onder

4 waarden van de Vlaamse overheid
Naast en bovenop de 4 rollen, zijn de 4 waarden van de Vlaamse overheid ook een kompas dat het gedrag van jou en je medewerkers stuurt. Iedereen werkt aan een overheid, die open en wendbaar is, daadkrachtig anticipeert op de evoluties en behoeften in de samenleving, en samen met alle belanghebbenden werkt aan een duurzame dienstverlening in vertrouwen.

Netwerkleiderschap en zelfsturing/zelforganisatie
Naast organisaties met vaste structuren en teams zijn dynamische en tijdelijke samenwerkingsverbanden ook steeds belangrijker om innovatieve oplossingen te bieden voor complexe en hardnekkige problemen. Je moet dus, waar relevant, over de grenzen van je eigen team/afdeling/entiteit/overheid gaan kijken om deze problemen aan te pakken.

Medewerkers taken laten vervullen die aansluiten bij hun behoeftes (bijvoorbeeld: drang naar autonomie) en interesses in functie van de noden van de organisatie betekent ook dat ze taken opnemen die in een hiërarchische structuur eerder bij de formele leidinggevende thuishoren.

Leiderschap is dus niet alleen hiërarchisch en komt niet uitsluitend bij de leidinggevende terecht.

Ethisch leiderschap
Een overheid staat ten dienste van de burger en het algemeen belang. De burger verwacht een integere overheid. Als leidinggevende help je het team om het juiste kompas te vinden en geef je zelf het goede voorbeeld. Zo straalt de overheid vertrouwen uit naar de burger.

Verschillende situaties vragen verschillende leiderschapsrollen. Die zet je gepast in op maat van de situatie:

• Rol van de leider
  • De leider belichaamt en verkondigt helder de visie en inspireert daardoor.
  • De leider kijkt vooruit en anticipeert op ontwikkelingen in de maatschappij.
  • De leider neemt moedige beslissingen in het publiek belang.
• Rol van de manager
  • De manager organiseert efficiënt en effectief de middelen om de verwachte resultaten te behalen (middelen zijn bijvoorbeeld processen, structuur, budget, personeel, materiaal).
  • De manager delegeert verantwoordelijkheden tot op het laagst mogelijke niveau waardoor de autonomie van de medewerkers aangesproken wordt.
  • De manager beoordeelt objectief prestaties van medewerkers via een prestatiemanagementsysteem.
• Rol van de ondernemer
  • De ondernemer gebruikt zijn voelsprieten om kansen voor de organisatie te detecteren.
  • De ondernemer grijpt opportuniteiten om innovatieve oplossingen voor de klant te creëren.
  • De ondernemer neemt verantwoorde risico’s en gebruikt fouten als leermomenten.
  • De ondernemer stimuleert creativiteit bij de medewerkers.
• Rol van de coach
  • De coach begeleidt en ondersteunt medewerkers om hun ambities en passies te verbinden met de organisatiebehoeften.
  • De coach stimuleert medewerkers om zich verder te ontwikkelen.
  • De coach geeft feedback aan het team en de medewerker.