Datum:

15 december 2008

Aanhef:

Aan de lijnmanagers van de Diensten van de Vlaamse overheid(1)

Betreft:

Voorbehouden betrekkingen voor bepaalde personen met een arbeidshandicap

1. Wat en voor wie?

De Vlaamse overheid streeft naar 3% personen met een arbeidshandicap in haar personeelsbestand tegen eind 2015. Een deel van dit percentage kan geworven worden aan de hand van de maatregel "voorbehouden betrekkingen". Het Vlaams personeelsstatuut van 13.01.2006 (VPS) schrijft terzake in het artikel I 5 § 4 het volgende voor:

"Van elk beleidsdomein wordt 1% van de betrekkingen uitgedrukt in voltijds equivalenten (VTE) voorbehouden voor personen met een arbeidshandicap die recht hebben op een langdurige loonkostsubsidie in de reguliere of sociale economie. Dit zijn personen in één van volgende situaties:

• Personen met een bijstandsveld W2 of W3 toegekend door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap,
• Personen met een beslissing van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding dat zij voor onbepaalde duur in aanmerking komen voor toegang tot een Beschutte Werkplaats of een Vlaamse Ondersteuningspremie.

Deze voorbehouden betrekkingen kunnen zowel statutaire betrekkingen, als contractuele betrekkingen van onbepaalde duur zijn.

In afwijking van artikel III 2, 2° worden deze personen met een arbeidshandicap die recht hebben op een langdurige loonkostsubsidie vrijgesteld van de vergelijkende selectie. Het aantal personeelsleden dat geworven wordt zonder deze vergelijkende selectie mag per beleidsdomein maximum 1% bedragen van het totaal aantal betrekkingen uitgedrukt in voltijdse equivalenten (VTE) van het respectieve beleidsdomein.

De lijnmanager van de entiteit waar de betrekking vacant is, beslist in overleg met de selector over de geschiktheid van de kandidaat voor die betrekking. De gemotiveerde beslissing houdt rekening met de functiebeschrijving van de vacature, het gewenste profiel, en de mogelijke redelijke aanpassingen. Bij het invullen van de betrekking wordt een integratieprotocol opgemaakt tussen de tewerkstellende entiteit en de dienst Emancipatiezaken."

Deze maatregel moet worden geïnterpreteerd als een faciliterende maatregel om de bedoelde groep personen met een arbeidshandicap op een andere manier te werven. Deze uitzonderingsmaatregel kan men toepassen tot 1% van alle betrekkingen (uitgedrukt in VTE) in een beleidsdomein via deze weg is ingevuld. De 1% wordt niet geformuleerd als een streefcijfer. Uiteraard wordt van de entiteiten wel verwacht dat zij dit ter beschikking staande instrument "voorbehouden betrekkingen" gebruiken om te komen tot hun algemeen streefcijfer van 3%.

naar boven

2. Het voorbehouden van een betrekking

2.1 Welke functies

De lijnmanager bepaalt welke functies worden voorbehouden voor de personen met een arbeidshandicap die recht hebben op een langdurige loonkostsubsidie in de reguliere of sociale economie. Alle functies komen in aanmerking.

2.2 Functieinvulling

2.2.1 Vrijheid van selector

Zoals voor de invulling van alle betrekkingen geldt ook voor de voorbehouden betrekkingen dezelfde vrijheid van selector. Enkel de ministeries zijn gebonden aan Selor voor de statutaire wervingen.
Voor de statutaire wervingen bij de ministeries treedt het Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie) op als coördinator.

Omwille van de specificiteit van deze wervingen is het aanbevolen de kennis en ervaring zoveel als mogelijk te bundelen bij het Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie).

2.2.2 Verschillende mogelijkheden om een functie in te vullen

Voor de invulling van een functie bestaan er 3 mogelijkheden:

1. een vacante functie met een meer precieze taakinhoud;
2. een vacante functie met een meer algemene taakinhoud;

Voor de categorieën 1 en 2 vindt binnen de doelgroep een selectie plaats. Het kan hierbij gaan om een andere objectieve selectieprocedure dan omschreven in het VPS. De selectie kan worden aangepast aan de individuele situaties van de betrokken kandidaten.

Wat betreft de categorieën 1 en 2 wordt de proeftijd gebruikt om de definitieve functiebeschrijving van de betrokken persoon af te stemmen op de door haar/hem getoonde competenties.

3. de vervanging van het contract voor bepaalde duur van een persoon met een handicap die voor de maatregel "voorbehouden betrekkingen" in aanmerking komt, door een contract voor onbepaalde duur (met toepassing van artikel I 5, § 2 van het VPS).

Voor deze drie mogelijkheden moet de functie voorzien zijn op het personeelsplan.

Voor de mogelijkheden 1 en 2 gaat de lijnmanager geregeld na welke functies op langere of kortere termijn vacant worden (bijv. door pensionering, herstructurering,…). Er wordt op aangedrongen om de geschikte kandidaten voor deze vacatures te zoeken door middel van de procedure "voorbehouden betrekkingen". Vooral wanneer men voldoende lang vooraf op zoek gaat naar een geschikte kandidaat, is de kans op een succesvolle afronding van het traject het grootst.

Omwille van de gelijke toegang tot het openbaar ambt, is het nodig de voorbehouden betrekking voor de situaties 1. en 2. zo bekend te maken dat de potentiële doelgroep gelijke toegang heeft.
Concreet betekent dit:

• het raadplegen van de deeldatabank personen met een arbeidshandicap bij de VDAB;
• het raadplegen van de kandidatendatabank bij het Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie);
• de bekendmaking van de vacature op de website van het Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie).

De mogelijkheid blijft vanzelfsprekend bestaan om vacatures in te vullen via een andere in het VPS omschreven invulwijze.

Voor de mogelijkheid 3 gaat de lijnmanager na welke personen met een arbeidshandicap met een tijdelijk contract werken en een positieve evaluatie krijgen in het kader van de jaarlijkse plannings- en evaluatiecyclus. Indien de betrokkene in aanmerking komt voor de maatregel "voorbehouden betrekkingen" kan de lijnmanager de persoon een contract van onbepaalde duur aanbieden.

2.3. Aanwervingsmodaliteiten

Bij een gewone vergelijkende werving kan je het principe van voorbehouden betrekkingen niet toepassen om een kandidaat met een handicap die niet de meest geschikte is toch aan te werven. Bij gelijkwaardigheid van kandidaten is art. I 5 § 3 van toepassing:

"Zolang de door de Vlaamse Regering bepaalde doelgroep-gebonden streefcijfers niet gehaald worden, wordt bij gelijkwaardigheid voorrang gegeven aan de kandidaat uit de ondervertegenwoordigde groep".

Indien de betrekking wordt ingevuld door de maatregel "voorbehouden betrekkingen", geldt de voorrang voor de herplaatsingsregeling niet.

Ook bij toepassing van de maatregel "voorbehouden betrekkingen" gebeurt de indienstneming met een proeftijd (statutaire en contractuele stelsel). Daarnaast kan een opleidingsstage op de werkvloer begeleid door een gespecialiseerde opleidings- en begeleidingsdienst (GOB) een handig instrument zijn om functie en persoon op elkaar af te stemmen.

De algemene toelatingsvoorwaarden onder artikel III 1 en de aanwervingsvoorwaarden onder artikel III 2, 1° van het VPS blijven van toepassing.

naar boven

3. Ondersteunende maatregelen

3.1 Integratieprotocol

Bij aanwerving wordt een verplicht integratieprotocol opgemaakt tussen de leidinggevende, de betrokken werknemer met een arbeidshandicap, de P&O-functie van de entiteit en de dienst Emancipatiezaken. Dit integratieprotocol omvat naast de nodige administratieve gegevens, de effecten van de handicap op de functie en de te nemen ondersteunende maatregelen. De leidend ambtenaar van de entiteit bevestigt dit protocol.

De doelgroep nieuwe werknemers kan een beroep doen op jobcoaching door VDAB of op gespecialiseerde diensten in het kader van de begeleiding van werkzoekenden. De eventuele verslaggeving hierbij kan geïntegreerd worden in het integratieprotocol.

3.2 Rendementsondersteuning

Werving in het kader van voorbehouden betrekkingen is combineerbaar met de maatregel Rendementsondersteuning(2).

3.3 Materiële aanpassingen

De ministeries kunnen voor arbeidspostaanpassingen een beroep doen op het centrale budget van het ministerie. De andere entiteiten moeten hiervoor bij de VDAB terecht.

naar boven

4. Telling

Personen die in het kader van voorbehouden betrekkingen worden geworven, worden meegeteld voor het behalen van het streefcijfer van 3%. De vrijwillige registratie gebeurt in dit geval feitelijk op het moment dat betrokkene te kennen geeft van het systeem van voorbehouden betrekkingen gebruik te willen maken.

De instroom van mensen met een handicap die in aanmerking komen voor langdurige loonkostsubsidies en die door middel van de gewone vergelijkende wervingsprocedures voor contractuele of statutaire functies instromen, telt niet mee voor de monitoring van de 1%. Uiteraard telt deze instroom wel mee voor het behalen van het streefcijfer van 3%.

Voor de uitvoering van deze maatregel moeten de entiteiten de monitoring van de groep personen met een arbeidshandicap die door middel van de maatregel "voorbehouden betrekkingen" wordt geworven, zo vorm geven dat deze groep personen apart te monitoren is. Voor de ministeries is dit geregeld in het personeelssysteem Vlimpers. De jaarlijks verzamelde P&O-gegevens moeten deze categorie apart vermelden zodat kan opgevolgd worden wanneer de 1% wordt bereikt.

naar boven

5. Toeleiding

5.1 Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie)

De lijnmanager kan voor de invulling van een voorbehouden betrekking putten uit een reserve van kandidaten die in het kader van een andere selectieprocedure is samengesteld. De selectoren van de Vlaamse overheid signaleren in het kader van gewone wervingen kandidaten met een arbeidshandicap die voor deze maatregel in aanmerking komen dat zij zich voor voorbehouden betrekkingen kunnen kandidaat stellen. Het Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie) beheert voormelde kandidatenlijst. Deze lijst is in principe onbeperkt geldig. Hij wordt regelmatig geactualiseerd. Kandidaten kunnen zich op hun vraag laten uitschrijven.

5.2 VDAB

De VDAB beschikt over een deeldatabank van werkzoekenden met een handicap die in aanmerking komen voor loonkostsubsidies. Deze deeldatabank van de VDAB van personen met een handicap bevat enkel CV-gegevens.

Er kan ook een beroep gedaan worden op de actieve bemiddeling door de VDAB en de gespecialiseerde diensten voor trajectbegeleiding of opleiding, begeleiding en bemiddeling.

naar boven

6. Het aanbod van het Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie)

Het Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie) biedt een kosteloze* werving aan van personen met een handicap in het kader van de voorbehouden betrekkingen. Dit verloopt als volgt:

• het ondersteunen van de opmaak van een geschikt functieprofiel;
• het ter beschikking stellen van een kandidatenlijst;
• het actief toeleiden van kandidaten;
• een selectie met aangepaste instrumenten;
• een geschiktheidsbepaling;
• een ondersteuning bij de opmaak van een gemotiveerde beslissing tot aanwerving.

7. Nuttige adressen

Dienst Diversiteitsbeleid
Boudewijngebouw
Boudewijnlaan 30 bus 33 zone 3A
1000 Brussel
Tel: 02 553 59 36
www.vlaanderen.be/diversiteitsbeleid

Agentschap Overheidspersoneel (dienstencentrum Talent - dienst Rekrutering en Selectie)
Boudewijnlaan 30 zone 9c
1000 Brussel
Tel: 02 553 01 08
wervingen@vlaanderen.be
werkenvoorvlaanderen.be

VDAB
Ingrid Jordens
Keizerslaan 11, 1000 Brussel
Tel: 02 506 29 56
ingrid.jordens@vdab.be

Kris PEETERS
Minister-president van de Vlaamse Regering
Vlaams minister van Institutionele Hervormingen, Bestuurszaken, Buitenlands beleid, Media, Toerisme, Havens, Landbouw, Zeevisserij en Plattelandsbeleid

(1) zoals gedefinieerd in het Vlaams personeelsstatuut.
(2) Mededeling aan de Vlaamse Regering van 09.03.2007: Een rendementsondersteuning voor bepaalde personen met een handicap bij de Vlaamse overheid.

naar boven